Ամփոփիչ աշխատանք

1. Ո՞ր ուժն է կոչվում առանձգականության ուժ:

Առանձինությունների ուժը կոչվում է առանձնահատկություն:

1. Ե՞րբ են առաջանում մարմինների ձևափոխություն:

Մարմինների ձևափոխության առաջադրանքային պրոցեսների միավորը կոչվում է նյութական չափման միավոր:

1. Ուժի չափման միավորը ի՞նչպես է կոչվում:

Ուժը նշանակում է կենտրոնական և հարակից ուժերի համարը:

1. Ի՞նչ տառով են նշանակում ուժը:

Մեխանիկական աշխատանքը կատարվում է մեքենայի ու ավտոմատացված մեքենաների միջև առաջադրանքային հարթակներում:

1. Ո՞ր դեպքում է կատարվում մեխանիկական աշխատանք:

Մեխանիկական աշխատանքի մեծությունը կախված է հարմարավետության և գիտական գործընթացներից:

1. Ինչի՞ց է կախված մեխանիկական աշխատանքի մեծությունը:

Էներգիայի տեսակները կարող են լինել մեխանիկական, էլեկտրական, ֆիզիկական, քիմիական, բիոլոգիական, աստղագիտական, տեխնոլոգիական, նույնականացումների և այլ տեսակներով:

1. Էներգիայի ի՞նչ տեսակներ են ձեզ հայտնի:

Ատոմային միջուկային էներգիան բազմազան առանձնահատկություն է, որը բնակարաններում է ազդարարվում ատոմների միջուկային հեղուկների միջև:

1. Ի՞նչպես են կենդաները և բույսերը ստանում օրգանական նյութեր:

Անհրաժեշտ էներգիան կարող է կենդանի օրգանիզմներին համարվում լինել կենտրոնական նյութերի արտահայտությունը:

1. Ո՞ր էներգիան է կոչվում ճառագայթային:

Կա ջերմափոխանակության տեսակ, որի դեպքում էներգիան մի տեղից մյուսը փոխանցվում է՝ շնորհիվ նյութի շերտերի անհավասարաչափ տաքացման, իրականանում է միայն հեղուկներում և գազերում, էներգիան մի տեղից մյուսը փոխանցվում է նյութի տեղաշարժի հետևանքով: Ջերմահաղորդականության այդ տեսակը այսպես կոչված կոնվեկցիան է (հունարեն «կոնվեկտիո»՝ հասցնել, մատուցել բառից):

1. Էլեկտրական էներգիայի ի՞նչ փոխակերպումներ են ձեզ հայտնի:

Էլեկտրական էներգիան ստացվում է թափվող ջրի մեխանիկական էներգիայի շնորհիվ:

1. Ի՞նչ գիտեք ատոմային <միջուկային>էներգիայի մասին:

Ինձ հայտնի է, որ ատոմային էնեգիայից ատոմակայանի օգնությամբ կարել է ստանալ էլեկտրական էներգիա։

1. Ի՞նչ էներգիա է անհրաժեշտ կենդանի օրգանիզմներին:

<<Путешествие Деда Мороза в будущее>>

Цель проекта:
Развитие творческого мышления шестиклассников, стимулирование интереса к технологическим инновациям и формирование представлений о будущем.
Задачи проекта:

1. Исследование технологий

• Лекции и дискуссии: Предоставьте учащимся обзор современных технологий и направлений развития.
• Исследовательские проекты: Разделите учащихся на группы для изучения различных сфер технологий (например, медицина, информационные технологии, экология) и создания прогнозов на основе полученной информации.

2. Творческое мышление

• Коллажи и проекты искусства: Проведите уроки или мастер-классы по созданию коллажей и других форм искусства, чтобы ученики могли выразить свои представления о будущем.

3. Письма из будущего

• Креативное письмо: Попросите учеников написать письма себе или другим людям из будущего, описывающие предполагаемые изменения и достижения через 50 лет.

Итоги проекта

• Выставка проектов: Организуйте выставку, где учащиеся смогут показать свои работы школе, родителям и другим ученикам.
• Публичные выступления: Проведите мероприятие, на котором учащиеся смогут представить свои исследования и идеи.

Дополнительные идеи

• Интервью и обсуждения: Пригласите специалистов из различных областей, чтобы провести интервью или обсуждения с учащимися о будущих технологиях и трендах.
• Создание прототипов: Разрешите ученикам создавать модели или прототипы будущих технологий, чтобы визуализировать свои представления.

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տրված արմատների կրկնությամբ բառեր կազմի՛ր: Բառերի մեջ այդ արմատների գրությանն ուշադրություն դարձրո՛ւ:

Օրինակ՝

բըրդ-բրդբրդել:

Մըրթ-մրթմրթալ կըրթ-կրթկրթալ 

սըրթ-սրթսրթալ 

կըռ-կռկռթալ 

մըռ-մռմռալ 

բըռ-բռբռալ

2.      Ընդգծված բաղադրյալ բառերը փոխարինի՛ր բառակապակցություններով:

Մարգարտահատիկները տարբեր մեծության են լինում: Աշխարհում ամենամեծը լոնդոնյան թանգարանի մեծահռչակ ութսունհինգ գրամանոց մարգարիտն է:

Համպարը թանկարժեք նյութ է, որը գործածվում է լավագույն օծանելիքների արտադրության մեջ: Դա սևավուն, քարանման նյութ է, որը միայն կաշալոտի աղիներում է լինում: Դա մեծ մասամբ հանում են տեգահար կաշալոտի աղիներից, բայց երբեմն ծովափին էլ կարող են գտնել:

Պատմություն

1.Ե՞րբ է ստեղծվել Վանի թագավորությունը։ Ո՞րն էր դրա ստեղծման գլխավոր պատճառը:

Վանի թագավորությունը ստեղծվել է Ք.ա. իններոդ դարում, քանի որ Ասորեստանի հարձակումները ավելի հաճախակի էին դարձել, կազմավորումների միավորման գործընթացը ավելի արագացավ թշնամու դեմ դուրս գալու համար և արդյունքում Վանա լճի ավազանում ստեղծվեց Վանի թագավորությունը:

2.Ի՞նչ անուններով է հայտնի Վանի թագավորությունը

Աստվածաշնչում այդ թագավորությունը հայտնի  Արարատ անվամբ, իսկ ասորեստանցիներն այն կոչում էին Ուրարտու։ Իր արքաների ասորերեն արձանագրություններում երկիրը կոչվում է մեկ այլ ավանդական անվամբ՝  Նաիրի։ Իսկ տեղական լեզվով սեպագրերում այն կոչվում է Բիայնիլի, որը կապված է Վան անվան հետ։ Այդ պատճառով պատմագիտության մեջ այս պետությունը հաճախ կոչում են Վանի թագավորությունը։

3. Ի՞նչ գիտեք Սարդուրի 1-ին  արքայի մասին

Ասորեստանի արձանագրություններում Ք․ա․ 9-րդ դարի 30-20-ական թթ․ Հայաստանի հզոր արքա է հիշատակվում Սարդուրի 1-ինը (թագավորել է Ք․ա․ մոտ 835-825թթ։) Նա հաջողությամբ դիմակայել է ասորեստանյան արշավանքներին։ Սարդուրի 1-ինը հիշատակվում է որպես Հայաստանի հարավային շրջանների տիրակալ։ Նրա շինարարական և ռազմական գործունեությունը կապված է Վանա լճի ավազանի և Աղձնիք աշխարհի տարածքների հետ։ Սարդուրի 1-ինի ձեռնարկած կարևոր քայլերը ամրապնդեցին վերելքի ուղին բռնած թագավորությունը։ Իսկ նրա հաջորդների իշխանությունն ընդարձակելով աստիճանաբար ընդգրկեց ամբողջ Հայկական լեռնաշխարհը, ապա տարածվեց նաև այլ երկերների վրա։

ձ․Ո՞վ է հիմնել Տուշպա(Տոսպ,Վան) մայրաքաղաքը։

Ք․ա․ 830-ական թվականների վերջին Սարդուրի 1-ինը Վանա լճի արևելյան ափին հիմնադրեց Տուշպա (Տոսպ,Վան) մայրաքաղաքը։

Փորձե՛ք ներկայացնել Սարդուրի 1-ինի պատմական կերպարը։

Սարդուրի 1-ինը եղել է շատ հզոր արքա, նրան անվանել ենՍարդուրիի Լութիպրիի որդու՝ մեծ արքայի, հզոր արքայի, տիեզերքի արքայի,Նաիրիի արքայի, որին հավասարը չկա

ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ

Թագավորության հզորացումը

Հարցեր և առաջադրանքներ

1․ Ի՞նչ գործոններ նպաստեցին Հայաստանը մեկ միասնական պետության մեջ համախմբելուն։

Մի կողմից՝ ընդհանուր թշնամուց վտանգը, մյուս կողմից՝ Հայկական լեռնաշխարհի բնակիչների ազգակցությունն արագացրին ողջ Հայաստանը մեկ միասնական պետության մեջ համախմբելու գործընթացը։

2․ Շարադրեք Իշպուինի արքայի օրոք սկսված և Մենուայի օրոք շարունակված բարեփոխումների մասին։

 Հասարակ ժողովրդից կազմավորված նախկին աշխարհազորը փոխարինվեց արհեստավարժ, ըստ զորատեսակների բաժանված բանակով։ Անցկացվեց զորքի վերազինում։ Ստեղծվեց ամրոցների մեծ ցանց։Բացառիկ նշանակություն ուներ կրոնական բարեփոխումը։ Ողջ պետության համար ստեղծվեց միասնական դիցարան։ Կարևոր էր նաև տեղական սեպագրի ստեղծումը 

Մենուայի գահակալության շրջանում (Ք․ա․ 810-786 թթ․) Վանի թագավորությունը ավելի է հզորանում։ Դրան նպաստեց երկրի տնտեսական առաջընթացը։ Վանա լճի արևելքում կառուցվեց 72 կմ երկարությամբ ջրանցք, որը ժողովրդի մեջ հայտնի է «Շամիրամի ջրանցք» անունով։

Մենուա արքայի հաղթարշավների շնորհիվ Հայկական լեռնաշխարհի մեծագույն մասը միավորվում է մեկ կենտրոնացված պետության մեջ։ Իսկ Հայաստանի հյուսիսային շրջանների իշխանությունները ընդունում են նրա գերիշխանությունը և պարտավորվում վճարել հարկեր։

3․ Ի՞նչ գիտեք Արդինի-Մուսասիրի մասին։

 Իշպուինիի օրոք թագավորությանը միացվեց սահմանակից Մանա երկիրը, Արդինի- Մուսասիր քաղաքը։ Վերջինս դարձավ գերագույն աստված Խալդիի պաշտամունքի գլխավոր կենտրոնը։

4․ Ո՞վ է կառուցել «Շամիրամի ջրանցքը», ինչ գիտեք այդ մասին։

Մենուայի գահակալման ժամանակ Վանա լճի արևելքում կառուցվեց 72 կմ երկարությամբ ջրանցք, որը ժողովրդի մեջ հայտնի է «Շամիրամի ջրանցք» անունով։

5․ Ներկայացրեք Մենուա արքայի գերիշխանության սահմանները։

Մենուա արքան իր գերիշխանությունն է հաստատում Ուրմիա լճի ավազանից շատ հարավ և Եփրատ գետից արևմուտք։ Նա նաև վերահսկողություն է սահմանում Զագրոսյան լեռներով դեպի արևելք և դեպի Փոքր Ասիա տանող գլխավոր ճանապարհների վրա։

My friend

Among my friends, I single out Lilith and Eliza. Friendship is incredibly special, and my friend holds a unique place in my life. They’re not just someone to have fun with; they’re like a guiding star, there through thick and thin.My friend stands by me, supporting and encouraging me when things get tough. They bring joy to every moment we spend together, making adventures even more exciting and ordinary times much more fun.What makes my friend amazing is their honesty. They’re not afraid to tell me the truth, even when it’s hard to hear. That’s what makes our bond so strong.Overall, my friend is more than just a pal; they’re my inspiration, my support, and someone I’m truly lucky to have in my life.

Լրացուցիչ աշխատանք տանը

Կարդա՛ Ստ. Զորյանի ,,Եղևնին,, պատմվածքը:

Փորձի՛ր ներկայացնել ստեղծագործության գաղափարը:

Այս պատմվածքի մեջ, իմ կարծիքով, երկու գաղափար կա։ Մակն այն է, որ չի կարելի վնասել բնությանը, հատկապես, եթե դա արվում է մի քանի օրվա հաճույքի համար։ Իսկ մյուսը՝ պայքարող եղևնու գաղափարն է, որը ցրտին և ձմռանը հպարտ ու կանաչ կանգնած էր։

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

Կարդա՛ ,,Խստաշունչ ձմեռը և ցնցոտիավոր ծերունին,, պատմվածքը։ 

Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը, բացատրի՛ր։ 

Անհասկանալի բառեր չկաին։

Ո՞րն է ստեղծագործության ասելիքը։ 

Այս պատմվածքը կարճ է, բայց և իր մեջ ներառում է շատ խորը իմաստը։ Ըստ այս պատմվածքը բարության մասին է, թե ինչքան հաջողակ և երջանիկ է նա, ով բարություն է անում։ Եթե նույնիսկ քեզ քո բարության համար չհատուցեն, ապա միշտ հիշիր, որ Աստված է դա տեսնում։ Այս պատմվածքի ընդհանուր ասելիքն այն էր, որ պետք է օգնել կարիքավորներին՝ առանց շահի կամ որևէ ակնկալիքի։ Մենք պետք է օգնենք միմյանց, որքան, որ կարող ենք, քանի որ մի փոքրիկ օգնություն շատ բան կարող է փոխել։ Պետք է շնորհակալ լինել Աստծուն, քո ունեցածի համար և նա կտա քեզ էլ ավելին։ Պատմվածքում հյուրանոցի տերը առանց ետին մտքի օգնում է կարիքավոր ծերունուն՝ չակնկալելով ոչինչ։ Եվ այդ ամենը տեսնում է Աստված։ Ուղղակի եղեք բարի լինենք և լցվեք հավատքով։

տնային աշխատանք

1.    Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:

1.    Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:

Մինչև հիմա կարծում էին, աշխարհում ամենից բարձր ծառը Ամերիկայում աճող սեկվոյան է, նրա բարձրությունը երբեմն հարյուր մետրից էլ է անցնում: Բայց վերջերս Աֆրիկայում գտան հարյուր ութսունինը մետր բարձրություն ունեցող մի բաոբաբ’ սեկվոյայից մոտ երկու անգամ բարձր: Նրա բնի տրամագիծը 43,5 մետր է. կտրվածքի վրա ազատ կերպով կարող է տեղավորվել մեր ժամանակների մի շենք:

2. Տրված հարադրությունների իմաստներն արտահայտի՛ր այլ բառերով:

Կանգ առնել, մուր գալ, շուռ գալ, քարշ տալ, ցույց տալ:

3. Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:

Հայերի երկիրը հայտնի է որպես տուֆի ու բազալտի երկիր: Հրաբուխից առաջացող քարերի տեսակները շատ վաղ ժամանակներից օգտագործվել են որպես շինարարական նյութ: Տուֆով կառուցված եկեղեցիներ, կամուրջներ ու մեծ թվով ժամանակակից նոր կառուցված բաներ կան: Բազալտի ու տուֆի հետ մեր երկրից դուրս են հանվել բարձր որակ ունեցող մարմար, գրանիտ ու պեմզա:

2. Տրված հարադրությունների իմաստներն արտահայտի՛ր այլ բառերով:

Կանգ առնել-կանգնել 

մուր գալ -մոտենալ

շուռ գալ-ընկնել

քարշ տալ-քաշել

ցույց տալ-ցուցադրել

1. Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:

Հայերի երկիրը — Հայաստան հայտնի է որպես տուֆի ու բազալտի երկիր: Հրաբուխից առաջացող քարերի տեսակները շատ վաղ ժամանակներից-վաղուց  օգտագործվել են որպես շինարարական նյութ-Շինանյութ: Տուֆով կառուցված եկեղեցիներ, կամուրջներ ու մեծ թվով-մեծաթիվ ժամանակակից նոր կառուցված բաներ կան: Բազալտի ու տուֆի հետ մեր երկրից դուրս են հանվել բարձր որակ-բարձրորակ  ունեցող մարմար, գրանիտ ու պեմզա:

Տնաին աշխատանք

Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը, բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։

 Բոլոր բառերը ինձ հասկանալի էին։

Ստեղծագործության վերաբերյալ գրի՛ր քո կարծիքը, մտքերը։ 

Ստեղծագործությունը շատ լավն էր։Ինդձ շատ դուր եկաավ ակյն պահը երբ շվին ուզում էր ամեն ինչ աներ որպեսզի աղջիկը չտխրեր։

Դուրս բեր այն հատվածը, որը , քո կարծիքով, կարևոր իմաստ է արտահայտում։ 

«Ես չեմ կարող գրել այնպիսի պիեսներ, ինչպիսին գրել է Շեքսպիրը: Սակայն իմ առավելությունն այն է, որ ես կարող եմ գրել ի՛մ պիեսները»: