Գործնական քերականություն
1. Տրված արտահայտություններից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր՝ մի դեպքում դրանք գործածելով ուղիղ իմաստով, մյուս դեպքում՝ որպես դարձվածք:
Մատը մտցնել բզեզի բույնը, լեզու առնել, մատը կծել, ոսկոր ու կաշի դառնալ, գլուխը յուղել, մատից փուշ հանել, գլխին քար գցել:
Մատը մտցնել բզեզի բույնը-Այդ չարաճճի տղան մոտեցավ և մատը մցրեց բզեզի բույնը:
դարձվածք-Այս երիտասարդը փորցանք է սիրում է մատը բզեզի բույնը մտցնել:
լեզու առնել-Պապիկս հաճախ գնում է խանութ կովի լեզու առնելու
դարձվածք-Այս երեխան լեզու է առել և մորացել է չափ ու սահման:
.Մատը կծել-Ընկերոջս շունը կծել էր նրա մատը
դարձվածք-Նա ոքեվորված սկսեց խոսել ասեց ավելին ու մատը կծեց:
Ոսկոր ու կաշի դառնալ- Հավը հեշտությամբ կարելի է դաձնել ոսկոր,կաշի, և միս:
դարձվածք-Վաղուց չեի տեսել հին ընկերոջս նա դարձել էր ոսկոր ու կաշի:
Գլուխը յուղել-Նա սիրում էր տարբեր անուշահոտների յուղերվ յուղեր գլուխը:
Դարձվածք-Նա խաբեբա էր և բոլորի գլուխը յուղելով ման էր գալիս:
փուշ հանել-Խնդրեցի ընկերոջս մատիցս փուշ հանել:
դարձվածք-կյանքում միշտ կգտնի մեկը ով մատիցտ ամենադժվարին պահին փուշ կհանի:
գլխին քար գցել-Անցորդի գլխին քար ընկավ տանիքից դուրս:
դարձվածք-Այս անգամ էլ նրա գործի գլխին քար գցեցին
2. Տրված տեքստերը համեմատի՛ր և գրի՛ր բոլոր տարբերությունները:
Ա. Էդիսոնի ծանոթները միշտ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բացելիս ինչո՛ւ են այդքան չարչարվում: Մի անգամ բարեկամներից մեկն ասում է.
— Նման հանճարը չէ՞ր կարող մի կատարյալ դռնակ ունենալ:
— Սխալվում ես, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխանում է գիտնականը:
Բարեկամը զարմանում է.
— Կատակո՞ւմ ես:
— Ո՛չ: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց չափազանցելու ասեմ, որ ամեն մի մտնող ստիպված քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:
Բ. Էդիսոնի ծանոթները մի գլուխ զարմանում էին, թե նրա այգու դռնակը բաց անելիս ինչո՛ւ են այդքան քրտինք թափում: Օրերից մի օր բարեկամներից մեկն ասում է.
— Էղած-չեղածը դռնակ չէ՞, նման հանճարի ձեռքից չէր գա՞, որ մի տեղը տեղին դռնակ ունենար:
— Աչքիդ է երևում, դռնակը հանճարեղ է կառուցված,- պատասխան է տալիս գիտնականը:
Բարեկամի բերանը բաց է մնում.
— Ձե՞ռ ես առնում:
— Չէ՛: Դռան բռնակը միացրել եմ ջրախողովակներին: Առանց մազը գերան դարձնելու ասեմ, որ ամեն մի ներս մտնող, ուզի թե չուզի, քսան լիտր ջուր է լցնում ջրամբարը:
Իմ կարծիքով տարբերբերությունները միայն այն են, որ նրանց մեջ մենակ բառերն են փոխված բայց իմաստները նույն են։
3. Փակագծերում տրված դարձվածքներն իրենց հոմանիշների փոխարեն գրի՛ր և համեմատի՛ր տրված և ստացված տեքստերը. դարձվածքներն ի՞նչ փոխեցին:
Օրերից մի օր Նապոլեոնը հյուրասիրում էր իր բժշկին:
Երբ բժիշկը հարբել էր, կայսրը հարցրեց.
–Բերանդ ջուր մի՛ առ , ասա՛, քո ամբողջ կյանքում քանի՞ մարդես էն աշխարհն ես ուղարկել (Բերանդ ջուր մի՛ առ,էն աշխարհն ես ուղարկել)
Բժիշկը պատասխանեց.
– Երեք հարյուր հազարով պակաս մարդ եմ Գրողի ծոցն ուղարկել քան Դուք: (Գրողի ծոցն ուղարկել)