Տասնորդական կոտորակների գումարումը

Գումարենք 33,142 և 5,6 տասնորդական կոտորակները: Սկզբում կոտորակներից մեկին աջից զրոներ կցագրելով, հավասարեցնենք ստորակետից հետո եկող թվանշանների քանակները՝ 5,6=5,600

 Տասնորդական կոտորակները գրենք խառը թվերի տեսքով՝  

33,142 = 33 142/1000

Գումարենք ստացված խառը թվերը և արդյունքը գրենք տասնորդական կոտորակի տեսքով՝

 33,142+5,6=33 142/1000 + 5 600/1000 = 38 (142+600)/1000 =

= 38 742/1000 = 38,742

Նույն գումարումը կատարենք «սյունակով»:

 Տասնորդական կոտորակները գումարելու համար պետք է ՝ 

1. հավասարեցնել ստորակետից հետո եկող թվանշանների քանակները
2. դրանք գրենք իրար տակ այնպես, որ ստորակետը լինի ստորակետի տակ
3. կատարել գումարումը՝ անտեսելով ստորակետները
4. պատասխանում ստորակետը դնել թվերի ստորակետների տակ

Դասարանական աշխատանք

1. Կատարիր գումարում.

ա) 3,82 + 41,705 = 45,525

բ) 0,921 + 4,8 = 5,721

գ) 8,903 + 152,9 = 153,803 

դ) 0,0032 + 1119,69 = 1119,6923

ե) 5,51 + 6,36 = 11,87

զ) 0,002 + 0,00017 = 0,00217  

2. Գումարիր նույն նշանով տասնորդական կոտորակները.

ա) (-1,2) + (-3,4) = -4,6

բ) (-8,75) + (-1,25) = -10,00

գ) (-0,37) + (-6,23) = -6,60

դ) (-4,38) + (-2,04) = -6,42

ե) (-1,001) + (-2,456) = -3,457

զ) (-18,203) + (-0,411) = -18,614

3. Կատարիր գործողությունները.

ա) 2 + 0,38 = 2,38

բ) 1 + 15,07 = 16,07

գ) 100 + 0,096 = 100,096

դ) 20 + 4,097 = 24,097

ե) 0,836 + 10 = 110,836

զ) 5,0001 + 18 = 23,0001

4. Լուծիր հավասարումը.

ա) z – 0,615 = 0,02
0,615 + 0,020 = 0,035
z = 0,035

բ) z – 18,2 = 124,01
124,01 + 018,20 = 142,21
z = 142,21

գ) 27 = z – 10,0001
10,0001 – 27 = 17,0001
z = 17,0001

դ) 654,1 = z – 5037,203
5037,203 + 0654,100 = 5791,303
z = 5791,303

5. Եռանկյան կողմերի երկարություններն են՝ 4,11սմ; 2,65սմ; 3,8սմ։ Գտիր եռանկյան պարագիծը։
4,11 + 2,65 + 3,80 = 1,056

6. Տասնորդական կոտորակը գրիր դիրքային գրառումով և կատարիր գումարումը.

ա) 4,88 + 9/10 = 4,88 + 9,10 = 13,98

բ) 27/100 + 5,03 = 27,100 + 5,030 = 32,130

գ) 65,3 + 11/10 = 65,30 + 11,10 = 76,40

դ) 121/100 + 9,85 = 121,100 + 009,850 = 130,950

7. Ուղղանկյան երկարությունը 36,6 սմ է, իսկ լայնությունը՝ 24,2 սմ։ Եթե նրա երկարությունը 10 անգամ մեծացվի, իսկ լայնությունը 10 անգամ փոքրացվի, որքա՞ն կլինի ստացված ուղղանկյան պարագիծը։
370,4

8. Կատարիր գործողությունները.

(6,93 + 1,08) 10 + (9,734 + 11,25) 100 = 3245

Լրացուցիչ առաջադրանք

1. Հաշվիր.

ա) 1,5 + 2,3 = 3,8

բ) 3,7 + 1,4 = 5,0

գ) 12,3 + 1,23 = 13,53 

դ) 7,84 + 8,9 = 16,74

ե) 125,34 + 12,534 = 137,874

զ) 7,53 + 8,624 =  16,154

2. Կատարիր գումարում.

ա) 38 + 0,56 = 38,56

բ) 7,26 + 11 = 18,26

գ) 0,736 + 25 = 25,736

դ) 8,248 + 10 = 18,248

3. Տասնորդական կոտորակը գրիր դիրքային գրառումով և կատարիր գումարումը.

ա) 0,3 + 7/10 = 0,3 + 7,10 = 7,13

բ) 8/10 + 8,6 = 8,10 + 8,6 = 16,16

գ) 0,94 + 219/100 = 0,94 + 219,100 = 219,194

դ) 321/100 + 1,2 = 321,100 + 1,2 = 322,102

4. Կատարիր գործողությունները.

(39,63 + 5,7) 100 + (3,565 + 15,001) 10 = 590